ناوه‌ڕۆك
منداڵبوونی سروشتی چییە؟
منداڵبوونی سروشتی ڕێگایەکی فیسیۆلۆجی و تەواو سروشتییە، کە بەهۆی گرژبوونی خودی جەستەوە بە سروشتی ڕوودەدات و دەست پێدەکات و کاتێک کە ملی منداڵدان بە تەواوەتی کرایەوە و منداڵەکە هاتە دەرەوە کۆتایی پێ دێت.
منداڵبوونی سروشتی دابەش دەبێت بۆ سێ قۆناغ
قۆناغی یەکەم
قۆناغی یەکەم کاتێک ڕوودەدات کە گرژبوون دەست پێدەکات و دەبێتە هۆی چەند گۆڕانکاریەک لە منداڵدان و ملی منداڵداندا و کاتێک کە ملی منداڵدانی ژنەکە بەتەواوەتی کرایەوە قۆناغی یەکەم کۆتایی پێدێت.
قۆناغی یەکەم دابەش دەبێت بۆ دوو بەش
- ژان و هەوڵدانی یەکەم: منداڵدانت هەنگاو و بە هەنگاو گرژدەبێت و وردە وردە ملی منداڵدان دەکرێتەوە
- ژان و هەوڵدانی چالاک: منداڵدانت بە خێرای کێشی دێت و پان دەبێت و گرژبوونەکان درێژتر و توندتر و نزیکتر دەبێت
قۆناغی دووەم
قۆناغی دووەم کاتێک دەست پێدەکات کە ملی منداڵدانت بەتەواوەتی کراوەتەوە و بە لەدایکبوونی منداڵەکە کۆتایی دێت، هەندێک کاتیش ناودەبرێت بە (پاڵنان).
قۆناغی سێیەم
قۆناغی سێیەم ڕێک دوای لەدایکبوونی منداڵەکە دەست پێدەکات و بە هاتنە دەرەوەی وێڵاش کۆتایی دێت.
هەنگاوی یەکەمی منداڵبوونی سروشتی
ئەم هەنگاوەیان بە ژانی منداڵبوونی سروشتی دەست پێدەکات.
کاتێک کە هەست بە ژان دەکەیت ئاگاداری ئەم چەند خاڵەی خوارەوە بە:
- زیادبوونی بڕی ژانەکە
- ڕێکاری ئەزموونکراو
- زیاتر درێژە کێشانی
- زیاتر نزیکبوونەوەی ژانەکان
کاتێک کە پەردەی سەراوت دەتەقێت ئاگاداری ئەم چەند خاڵە بە:
- ڕەنگی شلەکە
- بۆنی شلەکە
- تەقینەکە چ کاتێک ڕوویدا
ئیتر کاتی ئەوە هاتووە کە بەڕێکەویت بۆ نەخۆشخانە و وردە وردە خۆت ڕابهێنیت لەگەڵ ئازارەکەتدا و دەست بکەیت بە هەناسەدانی قوڵ و وردە وردە پیاسە بکەیت و یاخود دەتوانیت گەرماوێکی گەرمیش بکەیت و بەردەوام ئاو بخۆرەوە و زوو زوو میز بکە.
هەندێک خاڵ بۆ کەسی پاڵپشت کە لەگەڵ خانمەکەدایە بەتایبەت (هاوسەر)
- مەساجی سکی خانمەکە بکە.
- لەگەڵیدا بەردەوام تەکنیکەکانی هەناسەدان بکە و پێی دووبارە بکەرەوە.
- یارمەتی بدە تاکوو ئاسودە بێت.
- یارمەتی بدە تاکوو منداڵبوونێکی ئاسانی هەبێت، قسەی بۆ بکە یاخود بیبە گەرماوێکی گەرم و پیاسەی لەگەڵ بکە.
- هەوڵبدە بیروهۆشی بڵاو بکەیت و مۆسیقای بۆ لێبدە یاخود باسی شتێکی جیاوازی بۆ بکە.
- لە کاتی منداڵبوونەکە دایکەکە بەتەواوەتی پێویستی بە کەسی پاڵپشتی هەیە و پشتی پێ دەبەستێت، ئەمە کورتترین بەشە و بەڵام قورسترین و ئازاربەخشترین بەشیەتی و هەوڵبدە بیر لەوە بکەرەوە کە کاتێکی زۆرت تێپەڕاندووە و زۆر کەمت ماوە و دەتوانیت بە هەوڵدانێکی باش ڕزگارت ببێت.
هەنگاوی دووەمی منداڵبوونی سروشتی
هەنگاوی دووەم قۆناغی پاڵپێوەنان و هاتنە دەرەوەی منداڵەکەیە، تا ئەم ساتە جەستەت تەواوی کارەکانی بۆ کردوویت و ئێستا کە ملی منداڵدان بەتەواوی کراوەتەوە و گەشتۆتە ١٠ سانتیمەتر و کاتیەتی کە ئیتر خۆشت هەوڵ بدەیت و یارمەتیدەر بیت.
دەبێت چاوەڕێی چی بیت؟
- دەبێت هێزێکی زۆرت پێبێت بۆ پاڵپێوەنان
- لە لای ڕاستی ڕیخۆڵەتەوە هەست بە فشارێکی زۆر دەکەیت
- لەوانەیە لەناکاو میزێکی زۆر یاخود پیساییەکی زۆر بکەیت
- سەری منداڵەکە تەواو هاتۆتە خوارەوە و دەبینرێت
- هەست بە کزانەوە و سووتانەوە دەکەیت
دەبێت چی بکەیت؟
- کاتێک فشارێکت بۆ دێت زیاتر فشاری بدە و لەگەڵی بڕۆ
- ناوچەی حەوزت شل بکە و بیکەرەوە
- زوو زوو پشوو بدە تاکوو هێزت تێدا بێت و پێت بمێنێت
- ئەگەر حەز دەکەیت ئاوێنە بەکاربهێنە تاکوو ساتی هاتنە دەرەوەی منداڵەکە ببینیت
- تەواوی وزە و هێزت بەکاربهێنە بۆ پاڵپێوەنانی منداڵەکە
- ئەگەر سەری منداڵەکەت هەر نەبینرا و یاخود هات و گەڕایەوە نیگەران مەبە و بەردەوام بە لە پاڵنان.
کەسی پاڵپشت لەم کاتەدا چی بکات؟
- یارمەتی بدە تاکوو ئاسودە بێت لەگەڵت و زوو زوو ئارەقەکەی بسڕە و ئەگەر توانیت سەهۆڵی پێبدە خۆی فێنک بکاتەوە.
- پیاهەڵدانی بەردەوام.
- قسەی باش و بەسودی بۆ بکە.
- ئەگەر خانمە دووگیانەکە توڕەیە یاخود دەگری دڵگران مەبە و لە دڵی مەگرە.
لەم ساتانەدا منداڵەکە چی دەکات؟
- کاتێک کە خانمەکە خەریکی پاڵنان و فشار کردنە، منداڵەکەش بەهەمان شێوە هەنگاوی باش دەنێت بۆ هاتنە دونیاوە و سەری بە بارێکدا دەسوڕێت و چەناگەی دەخاتە سەر سنگی تاکوو پشتی سەری بتوانێت بێتە دەرەوە.
- ئەوکاتەی کە بەتەواوەتی منداڵدان کراوەتەوە و سەری منداڵەکەت نزیک دەبێتەوە لە ناوچەی زێ و دەردەکەوێت.
- کاتێک کە سەری منداڵەکە دێتە دەرەوە، سەر و شانەکانی دووبارە دەسوڕێتەوە بە ئاڕاستەی ڕووی دایکەکە و ئەمەش یارمەتی منداڵەکە دەدات تاکوو ئاسانتر بێتە دەرەوە.
کاتێک منداڵەکە دێتە دەرەوە چۆنە؟
- سەری بەرەوخوارە
- ماددەیەکی سپی لینجی وەک پەنیر بە جەستەوەیەتی
- چاوی ئاوساوە
- مووی ورد لەسەر شان و پشت و ناوچاوی هەیە
- ئەندامی زاوزێی گەورەیە
هەنگاوی سێیەمی منداڵبوونی سروشتی
هەنگاوی سێیەم کورتترین قۆناغە و بریتییە لە هاتنە دەرەوەی وێڵاشەکە و ٥ تا ٣٠ خولەک دەخایەنێت.
دەبێت چاوەڕێی چی بکەیت لەم کاتەدا؟
- دوای لەدایکبوونی منداڵەکەت گرژبوونی بچوک و کەمت بۆ دێت و ئەمەش بەهۆی ئەوەیە کە وێڵاش جیادەبێتەوە لە دیواری منداڵدان و دێتە دەرەوە لەوانەیە دوای هاتنەدەرەوەی وێڵاشەکە تووشی لەرزێکی لەناکاو کەم ببیت و کە جێگای نیگەرانی نییە.
- دوای منداڵبوونەکە پێویستە تا چەند کاتژمێرێک لەژێر چاودێری پزیشکیدا بیت تاکوو ئاگاداری خوێنبەربوونت بن و دڵنیابنەوە کە خوێنبەربوونەکەت زۆر نییە.
