ناوه‌ڕۆك
تۆلاریمیا
بەکتریایەکی ئێگجار دڕ مرۆڤ تووشی ئەم نەخۆشییە دەکات.
زانیاری گشتی لەسەر نەخۆشیەکە
-باوەرو وایە تۆلاریمیا لە مرۆڤێکەوە بۆ مرۆڤێکی تر ناگوازرێتەوە.
-ئەگەر نەخۆش بە دەرمانی دژەژی چارەسەر نەکرێ تووشی کێشەی هەناسەدان و لەخۆچوون و مردن دەبێ.
ماوەی متبوون (هەڵگریی)
ماوەی متبوونی تۆلاریمیا بە زۆری ٣-٥ رۆژە بەڵام دەشێ ١-١٤ رۆژ بێ.
توشبوون
تۆلاریمیا نەخۆشیەکە بە زۆر بە ئاسانی بڵاو دەبێتەوە، تەنیا ١٠-٥٠ بەکتریا بەسەر بۆ توشکردنی مرۆڤ. بەهەرحاڵ نەخۆشی لە مرۆڤەوە بۆ مرۆڤ ناگوازرێتەوە.
گواستنەوە
بەکتریاکە لە سروشتدا لە ناو لەشی شیردەرە بچووکەکاندا دەژی وەک مشکە کوێرە و مشکی ئاسایی و مشکی ئاوی و سمۆرە و کەروێشک. تووشبوونی سروشتی بە چەند شیوەیەک روودەدات. لەوانە گەزینی مێرووی توشبوو بە بەکتریاکە وەک گەنە و مێشە سەگانە، پەیوەندی لەگەڵ گۆشت و ذلەمەنی لەشی گیانەوەری توشبوو، پەیوەندی راستەوخۆ لەگەڵ ئاو و خۆراک و خاکی ئالوودە و هەلمژینی بەکتریاکە لە هەواو گەردوغوباری ئالودەوە.
نیشانەکان
ئەم بەکتریایە رەنگە ببێتە هۆی زامی پێست، ئاوسانی گرێ لیمفیەکان، سووتاوەی چاو، قورگ ئێشە، زامی ناودەم و هەوکردنی سییەکان. ئەگەر مرۆڤ بە ئەندازەی پێویست بەکتریاکە هەلمژێت ئەوا چەند رۆژێک دواتر کوتوپر تووشی تاو لەرز و سەرئێشە و ئازاری ماسولکە و جومگە و کۆکەی وشک و بێهێزی روو لە زیادی دەبێت. ئەو کەسەی تووشی هەوکردنی سییەکان دەبێت رەنگە ئازاری سینگ و تەنگە نەفەسی و بەلغەمی خوێناوی و لەکارکەوتنی هەناسەدان ببێت. نزیکەی ٪٤٠ ـی ئەوانەی تووشە هەوکردنی سییەکان دەبن یا نەخۆشییەکەیان سەراسەرییە، ئەگەر دەرمانی پیویستیان نەدرێتێ دەمرن.
چارەسەر
باشترین چارەسر بۆ تۆلاریمی دەرمانی دژەژیی ستریپتۆمایسین و جەنتامایسینە بۆ ماوەی ١٠ رۆژ بە دەرزی. دەرمانی تری وەک دۆکسی سایکلین و کلۆرامفینیکۆل وەک دەرزی یان خۆراکی بۆ ماوەی ١٤ رۆژ بەکەلکن. سیپرۆفلۆکساسین دەرمانێکی ترە کە وەک دەرزی یان خۆراکی بەسوودە.
وریایی و خۆپاراستن
- لە هەندێ حاڵەتدا بەکارهێنانی دەرمان بۆ پێشگری پاش بەرکەوتنیش پێشنیار دەکرێ. دۆکسی سایکلین یان سیپرۆفلۆکساسین رۆژانە بۆ ١٤ رۆژ پێشنیار کراوە بۆ ئەو کەسەی وادەزانرێ کەوتۆتە بەر هێرشی ترسناکی بەکتریاکە.
-پێکوتەیەکی زیندوو لە هەندی وڵاتدا هەیە و کەم بەکاردەهێنرێ و زیاتر بۆ پاراستنی ئەو کارمەندانەی تاقیگا بەکاردەهێنری کە بەردەوام سەروکاریان لەگەل بەکتریاکەیە.
-پێویست ناکا نەخۆش جودابکرێتەوە چونکە تا ئێستا بەڵگەی ئەوە نییە کە نەخۆشییەکە لە کەسێکەوە بۆ کەسێکی تر بڵاودەبێتەوە.
-هەر کە گومان لە حالەتێک کرا پێویستە دەسەلاتە تەندروستیەکان یاگادار بکرێن.
